โรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด หรือโรค BPPV (Benign Paroxysmal Positional Vertigo)
ผู้ที่อยู่ในวัยกลางคนหรือผู้สูงอายุ อาจเคยมีอาการวิงเวียนศีรษะ โคลงเคลง หรือที่เราเรียกกันว่า “บ้านหมุน” กันอยู่บ้าง ซึ่ง “โรค BPPV” ก็อาจเป็น 1 ในสาเหตุของอาการดังกล่าวได้
ภายในหูชั้นในจะมีอวัยวะควบคุมการทรงตัว ได้แก่ Utricle, Saccule และ Semicircular canal ซึ่งมีรูปร่างคล้ายกับท่อครึ่งวงกลม ในส่วน utricle จะมีตะกอนหินปูน (Otoconia) ซึ่งมีหน้าที่รับรู้การเคลื่อนที่ของศีรษะเกาะอยู่ แต่หากหินปูนดังกล่าวเกิดหลุดและไปเคลื่อนที่ไปมาอยู่ในส่วน Semicircular canal ส่งผลให้เกิดอาการวิงเวียนศีรษะคล้ายบ้านหมุนได้
สัญญาณเตือนว่าคุณอาจเป็นโรค BPPV นั้นมีอะไรบ้าง ?
วิงเวียน โคลงเคลง เสียการทรงตัว และรู้สึกเหมือนสิ่งแวดล้อมภายนอกเคลื่อนไหว โดยเฉพาะเมื่อมีการเคลื่อนไหวศีรษะอย่างรวดเร็ว เช่น ก้มๆ เงยๆ หรือเอียงคอ
บางรายอาจมีคลื่นไส้อาเจียนร่วมด้วย อาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นไม่นาน แล้วจะค่อยๆเบาลง อาจจะเป็นๆหายๆ บางรายนานเป็นสัปดาห์ หรือเป็นเดือนก็ได้
อะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรค BPPV ?
- ความเสื่อมตามอายุ
- มีการติดเชื้อที่หูชั้นใน
- มีการผ่าตัดหูชั้นกลางหรือหูชั้นใน
- มีการเคลื่อนไหวศีรษะอย่างรวดเร็วซ้ำๆ
- เกิดอุบัติเหตุ หรือได้รับการกระแทกบริเวณศีรษะ
- มีโรคหรือความผิดปกติที่หูชั้นใน เช่น หูชั้นในอักเสบ
มีปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้อาการของโรค BPPV รุนแรงมากขึ้น ?
- อารมณ์เครียด
- อาการเมารถ เมาเรือ
- การพักผ่อนไม่เพียงพอ
- กิจกรรมที่ต้องก้มเงยศีรษะบ่อยๆ
- การดื่มเครื่องดื่มที่ผสมแอลกอฮอล์
- การเปลี่ยนแปลงความดันบรรยากาศ
โรค BPPV มีวิธีการรักษาอย่างไร ?
- การรักษาด้วยยา เพื่อให้ผู้ป่วยใช้ชีวิตได้ตามปกติ ก่อนจะทำการรักษาในขั้นต่อไป
- การทำกายภาพบำบัด จะเน้นฝึกการเคลื่อนไหวศีรษะและลำคอ เพื่อให้ตะกอนหินปูนเคลื่อนกลับเข้าที่เดิม
- การผ่าตัด มักใช้รักษาผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง และรักษาด้วยการทำกายภาพบำบัดไม่ได้ผล
การป้องกันโรค BPPV ทำได้อย่างไร ?
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บที่ศีรษะ
- หลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวศีรษะเร็วๆ
- ป้องกันไม่ให้มีการติดเชื้อโรคในหู
- พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เครียด