การตรวจสมรรถภาพปอด ใครควรตรวจทุกปีบ้าง ?
การตรวจสมรรถภาพปอด (Pulmonary Function Test : PFT) เป็นการตรวจที่สำคัญและมีประโยขน์อย่างมากของการคัดกรองโรคปอดตั้งแต่ระยะเนิ่นๆ ก่อนที่จะมีอาการ ยิ่งในช่วงที่คุณภาพอากาศไม่เป็นใจ เพราะเต็มไปด้วยมลพิษและสิ่งปนเปื้อนต่างๆ การหมั่นตรวจเช็กสมรรถภาพปอดจึงยิ่งเป็นสิ่งสำคัญ
วิธีตรวจปอดด้วยตัวเองเบื้องต้น ลดเสี่ยงโรคปอดด้วยตัวเองง่ายๆ
เพราะปอด คือเครื่องฟอกอากาศของร่างกายในทุกๆ วัน หากรู้สึกว่าเริ่มมีอาการเหนื่อยง่าย ไอเรื้อรัง หรือหอบเหนื่อยง่ายกว่าปกติ ให้ทดสอบตรวจปอดด้วยตัวเองเบื้องต้น ดังนี้
- สังเกตการหายใจ ว่าหายใจเร็วไปหรือหายใจสม่ำเสมอ
- ทดสอบจำนวนการหายใจ โดยอัตราการหายใจในผู้ใหญ่ควรอยู่ที่ 12-20 ครั้ง/นาที
- ตรวจค่าออกซิเจนในเลือดที่ปลายนิ้ว ซึ่งควรมีค่าปกติที่ 90-94% หากต่ำกว่า 90% ควรรีบพบแพทย์
หากพบว่าหายใจค่อนข้างลำบาก หรือสูดลมหายใจได้ไม่เต็มที่แนะนำให้พบแพทย์ เพื่อเข้ารับการตรวจสมรรถภาพปอดหรือเป่าปอดต่อไป
|
ตรวจสมรรถภาพปอดแบบสไปโรเมตรีย์ (Spirometry) การตรวจสมรรถภาพปอดแบบสไปโรเมตรีย์ คือวิธีตรวจการทำงานของปอดหลายๆ อย่าง เช่น
จึงช่วยให้เรารู้ถึงสมรรถภาพการทำงานของปอดและสามารถวางแผนดูแลสุขภาพปอดได้อย่างเหมาะสม |
4 กลุ่มแนะนำ ควรตรวจสมรรถภาพปอดประจำปี
ผู้ที่ควรได้รับการตรวจสมรรถภาพปอดเป็นประจำทุกปีเพื่อเฝ้าระวังโรคจากการทำงานมีอยู่ด้วยกันหลักๆ ดังนี้
- ผู้ที่ทำงานหรือต้องสัมผัสกับไอระเหย ฝุ่น และควันเป็นประจำ
- ผู้ที่สัมผัสสารเคมีชนิดต่างๆ ในการทำงาน
- ผู้ที่ทำงานต่างๆ ที่ต้องอาศัยระบบการทำงานของระบบหายใจที่มีประสิทธิภาพ กลุ่มที่ต้องเข้าทำงานในพื้นที่อับอากาศ การทำงานบนที่สูง
- ผู้ที่สูบบุหรี่เป็นประจำ หรือมีโรคประจำตัว
การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการตรวจสมรรถภาพปอด
- ควรสวมใส่เสื้อผ้าที่หลวม ไม่คับ เพื่อให้ออกแรงหายใจได้เต็มที่
- ไม่ควรรับประทานอาหารหนักก่อนเข้ารับการตรวจ
- ผู้ที่ใช้ยาขยายหลอดลม ควรหยุดยารวมทั้งหยุดสูบบุหรี่ก่อนเข้ารับการทดสอบปอด 24 ชั่วโมง
ข้อห้ามและควรระวังในการตรวจสมรรถภาพปอด
- ผู้ที่มีอาการไอเป็นเลือด หรือมีภาวะลมรั่วในช่องเยื่อหุ้มปอดที่ยังไม่ได้รับการรักษา
- ผู้ที่เพิ่งได้รับการผ่าตัดตา ช่องอกหรือช่องท้อง รวมถึงผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงที่ยังไม่ได้รักษาหรือควบคุมไม่ได้
- ผู้ที่มีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดไม่เกิน 1 เดือนที่ผ่านมา , มีภาวะลิ่มเลือดอุดตันที่หลอดเลือดปอด
- สตรีมีครรภ์หรือสงสัยตั้งครรภ์ รวมถึงคนที่เป็นวัณโรคปอดระยะติดต่อ
ในวันที่สภาพอากาศ(ไม่)น่าหายใจ แต่ร่างกายจำเป็นต้องใช้ออกซิเจนตลอดเวลา… การตรวจสมรรถภาพปอด นับเป็นวิธีช่วยคัดกรองโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจและปอดได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ว่าแล้วก็หันไปชวนคนที่คุณรักไปเช็กสุขภาพปอดด้วยกันดีกว่า!